İki sistem birleşiyor: Milyonlarca çalışanın maaşından kesinti yapılacak

OKS’den TES’e geçiş başlıyor

Türkiye’de uzun süredir uygulanan Otomatik Katılım Sistemi (OKS), bu yılın ikinci çeyreğinde hayata geçirilmesi planlanan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) ile birleştirilecek. Çalışanların emeklilikte ek gelir elde etmesini amaçlayan yeni model, kamuoyunda tartışma yaratmaya başladı.

Katkı payları nasıl olacak?

Yeni sisteme göre, çalışanların net maaşlarından her ay %3 kesinti yapılacak. İşverenler %2 katkı, devlet ise %1 desteksağlayacak. Böylece çalışanların maaşlarının toplamda %6’sı her ay emeklilik havuzunda birikecek.

Katılımcılar, biriken primlerin hangi yatırım araçlarında değerlendirileceğini kendi tercihlerine göre seçebilecek. Bu sayede uzun vadeli fonlarda birikimlerin daha yüksek getiri sağlaması öngörülüyor.

Kıdem tazminatı aynı kalacak

TES’in en çok merak edilen yönlerinden biri de kıdem tazminatıyla ilişkisi oldu. İlk taslaklarda tazminatın sisteme dahil edilmesi gündeme gelse de, yapılan son düzenlemeyle kıdem tazminatının mevcut haliyle korunacağı açıklandı. Çalışanların mevcut haklarında herhangi bir değişiklik olmayacak.

Çıkış hakkı 10 yılla sınırlı

Sistemden çıkış hakkı 10 yıl ile sınırlandırılacak. Çalışanlar, bu süre dolmadan birikimlerini çekemeyecek. Ancak afet, eğitim, ev alımı veya askerlik gibi özel durumlarda, birikimlerin bir kısmının kullanılmasına izin verilecek.

TES nedir?

Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES), mevcut Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ve Otomatik Katılım Sistemi’ningeliştirilmiş bir versiyonu olarak tasarlanıyor. Amaç, çalışanlara kıdem tazminatı dışında ek bir maaş desteği sağlamak.

• Zorunlu Katılım: Tüm çalışanlar sisteme otomatik olarak dahil edilecek.
• Katkı Payı: Çalışan %3, işveren %2, devlet %1 olmak üzere toplam %6 katkı.
• Yatırım Tercihi: Katılımcılar birikimlerini yönlendirecek yatırım fonunu seçecek.
• Çıkış Şartları: Normal koşullarda 10 yıl boyunca sistemden çıkış olmayacak. Özel durumlarda kısmi çekim yapılabilecek.

Avantajları

• Emeklilik döneminde ek bir maaş imkânı sunacak.
• Devlet ve işveren desteğiyle, bireysel emekliliğe göre daha avantajlı olacak.
• Uzun vadeli yatırımlarla birikimlerin değerlenmesi hedefleniyor.

Eleştiriler

• Çalışanların maaşlarından zorunlu kesinti yapılması tepki çekiyor.
• 10 yıl çıkış yasağı, likidite açısından eleştirilere neden oluyor.
• Sistemin nasıl işletileceği ve getirilerinin ne olacağı konusunda soru işaretleri devam ediyor.

Uzmanların yorumu

Ekonomi uzmanlarına göre TES, uzun vadede çalışanlar için ikinci bir maaş niteliğinde olabilir. Ancak zorunlu kesintiler ve çıkış sınırlaması, özellikle kısa vadeli nakit ihtiyacı olan çalışanları zor durumda bırakabilir.

Kaynak: SonDakika