7 Yılda 74,5 Milyon Ton Atık Geri Kazanıldı: Türkiye’den Tarihi Çevre Hamlesi
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Sıfır Atık Projesi, 7 yılda 74,5 milyon ton atığı ekonomiye kazandırdı. Tasarruf 256 milyar lirayı buldu.
Alt Başlıklar
Sıfır Atık Projesi 7 Yılda Büyük Sonuçlar Verdi
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen Sıfır Atık Projesi, yedi yıl içinde dünyaya örnek olacak sonuçlar ortaya koydu.
- 74,5 milyon ton atık ekonomiye kazandırıldı.
- 552 milyon ağaç kesilmekten kurtarıldı.
- 1,71 trilyon litre su tasarrufu sağlandı.
- 227 milyar kilovatsaat enerji korundu.
Böylece yalnızca çevresel kazanımlar değil, aynı zamanda ekonomiye 256 milyar liralık katkı sağlandı.
Ekonomiye Büyük Katkı
Projenin başladığı 2017’de yalnızca yüzde 13 olan geri kazanım oranı, 2024’te yüzde 36,08’e yükseldi. Bakanlığın hedefi ise 2035 yılına kadar geri kazanım oranını yüzde 60’a çıkarmak.
Tasarruf edilen kaynakların parasal karşılığı:
- 10 şehir hastanesi yatırımı,
- Yüzlerce okul yapımı,
- On milyon hanenin yıllık elektrik gideri
ile eş değer durumda. Proje aynı zamanda yüz binlerce kişiye yeni istihdam sağladı.
Denizlerden 300 Bin Ton Çöp Çıkarıldı
2019’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayelerinde başlatılan Sıfır Atık Mavi Hareketi, denizlerin temizlenmesine büyük katkı sağladı.
- 28 kıyı ilinde 300 bin ton deniz çöpü toplandı.
- 2025’in ilk beş ayında 30 bin ton atık çıkarıldı.
2025–2029 dönemini kapsayan İkinci 5 Yıllık İl Eylem Planı ile deniz çöplerinin kaynağında önlenmesi için çalışmalar sürecek.
Depozito Sistemiyle 25 Milyar Şişe Geri Dönecek
Pilot uygulaması Kızılcahamam’da başlayan Depozito Yönetim Sistemi, 2025 Şubat ayında Sakarya’da devreye girdi. Vatandaşların yoğun ilgi gösterdiği sistemle kısa sürede 5,8 milyon içecek ambalajı toplandı.
2026 itibarıyla tüm Türkiye’ye yayılacak sistemle her yıl 25 milyar şişenin geri dönüştürülmesi hedefleniyor. Sakarya’da yalnızca bir buçuk ayda 100 ton cam şişe toplandı.
Deprem Enkazı Yol ve Kaldırıma Dönüştü
2023 depremleri sonrası Kahramanmaraş ve Hatay’da Japonya Hükümeti’nin sağladığı 4,8 milyon dolarlık hibe desteğiyle geri dönüşüm tesisleri kuruldu. Şubat 2025’te faaliyete geçen tesislerde yıkıntı atıkları işlenerek yol, kaldırım, otopark ve drenaj çalışmalarında dolgu malzemesi olarak kullanılmaya başlandı.
Bir Çevre Projesinden Daha Fazlası
Ortaya çıkan tablo, Sıfır Atık Projesi’nin sadece çevre girişimi değil, aynı zamanda Türkiye’nin kalkınma vizyonunun temel taşlarından biri olduğunu gösteriyor. Enerjiden suya, istihdamdan karbon emisyonlarının azaltılmasına kadar sağlanan faydalar, bu projeyi stratejik bir yatırım haline getiriyor.
